Ramazanda spor yapmak zararlı mı?

Uludağ Üniversitesi (UÜ) Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hakan Gür, "Uzun yol koşuları, bisiklet gibi yüksek dayanıklılık gerektiren ve 30 dakikayı aşan aktiviteler dışındaki aktiviteler için fiziksel performansın, oruç tutmaktan etkilenmediğini söyleyebiliriz" dedi..

Prof. Dr. Gür oruç ve egzersiz konusunda yapılan kısıtlı sayıdaki bilimsel çalışmaların sonuçlarının, dayanıklılık performansıyla ilgili bazı çelişkili sonuçlar ortaya koyduğunu, buna karşın çabukluk, sprint kapasitesi, top sürme, sıçrama yüksekliği gibi çabukluk gerektiren kısa süreli aktivitelerdeki performansın, oruç tutmaktan etkilenmediği konusunda fikir birliği olduğuna işaret etti.

Ramazan süresince gözlemlenen veya hissedilen fiziksel ve ruhsal performans düşüklüğünün en önemli nedeni olarak, enerji depolarının günün ilerleyen saatlerinde zayıflaması, özellikle sıcak ve nemli havalarda yapılan aktiviteler sonucu aşırı terlemeyle vücut sıvı dengesinin bozulmasını gösteren Gür, oruç tutan sporcuların yemek düzeninin değişmesi, sahura kalkmak için uykunun bölünmesi gibi nedenlerle günlük biyolojik ritmin değişmesi ve uyku sürelerinin kısalmasının da önemli nedenler arasında yer aldığını kaydetti.

-ORUÇLU SPORCUNUN YAPMASI GEREKENLER-
Antrenman veya yarışma sonrası vücudun kaybettiklerinin yerine konulmasının, bir sonraki antrenman için önemine işaret eden Gür, şöyle konuştu:
''Oruç tutan sporcularda diğer önemli bir farklılık da egzersiz sonrası yenilenme için yaşanmaktadır. Egzersizi takiben hızlı bir toparlanma için boşalan karbonhidrat (şeker) depolarının doldurulması, sıvı-mineral kayıplarının yerine konulması, hücre yenilenmesi (özellikle kas) için protein gereksinimin ivedilikle karşılanması gerekmektedir. Egzersizi gün içi erken saatlerde yapan oruç tutan sporcular, kaybedilenleri yerine koymak için iftarı beklemek zorunda olduğu için vücudun yenilenme süreci olumsuz etkilenmektedir. Dolayısıyla antrenmanların iftar saatine yakın (birkaç saat öncesine) alınması bu olumsuzluğu azaltacaktır. Bu anlamda iftar yemeği karbonhidrat ve proteinden zengin olmalı ve iftarı takiben yeterli sıvı alınmalıdır.

Özellikle sahurda alınacak sıvı ve karbonhidrat miktarı, devam edecek günü karşılayacak nitelikte olmalıdır. Vücudun sıvı ihtiyacı idrar rengi ile kontrol edilebilir. İdrarın renginin koyu olması sıvı gereksinimine işaret eder. Pratik olarak gün içi 1 kg kaybedildi ise karşılığında 1.5 litre sıvı alınmasında fayda vardır.''

-''İLK GÜNLER PERFORMANSTA DÜŞÜŞ OLABİLİR''- [page_end]

Gür, antrenman saatindeki değişikliğin, vücudun biyolojik saatinin değişmesine neden olduğunu belirterek, vücudun buna 7-10 günlük süreçte uyum sağlayabildiğini, dolayısıyla sportif performans açısından en önemli dönemin, oruç tutulan ilk günler olduğunu kaydetti.

Ramazanın ilk günlerinde antrenmanın dozunun azaltılmasının, uyum sürecinin daha sorunsuz geçmesini sağlayabileceğine dikkati çeken Gür, ''Üst düzeyde antrene olmuş (vücudu sıcağa uyumlu, metabolik-fiziksel stresi karşılayabilme açısından gelişmiş) sporcular, bu süreçten amatör, sağlıklı yaşam için aktivite yapanlardan daha az etkilenmektedir'' dedi.

Gür, oruç tutan sporcularda, özellikle günün ilerleyen saatlerinde kan şekerindeki düşüşün, muhakeme yeteneği, ince hareketleri yapmadaki beceri, konsantrasyonda ciddi zayıflamalara neden olacağını ifade ederek, ''Dolayısıyla günün ilerleyen saatlerinde yapılacak antrenmanların içeriğinde bu tip özellikleri/yetenekleri ön planda tutan çalışmaları kaldırmak veya olabildiğince azaltmak, antrenman verimi açısından önemlidir. Ayrıca bu durumun sportif yaralanma riskini artıracağını da gözardı etmemek gerekir'' diye konuştu.

Hakan Gür, tansiyon, kalp sorunu, şeker hastalığı, ishal gibi hastalıkları olanların, oruç tutması veya oruçluyken egzersiz yapmasının ölüme kadar götüren sağlık sorunlarına neden olabileceğini sözlerine ekledi.